
بررسی میزان آزادی عمل و مشارکت دانشآموزان در محتوای کتب درسی
دوره 6، شماره 67، دی 1402، صفحات 17 - 27
1 کارسناسی ارشد کامپیوتر- هوش مصنوعی، دبیر و هنرآموز آموزش و پرورش، استان تهران- شهرستان ملارد
2 کارشناسی مدیریت دولتی، دبیر آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان- شهر زاهدان، مدیر آموزشگاه ام ابیها
3 کارشناس روانشناسی، آموزگار آموزش و پرورش استان تهران- منطقه10، آموزشگاه شهید امیر کاشانی
4 کارشناس علوم تربیتی، آموزگار آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی- شهرستان میاندوآب، آموزشگاه تقوی1
چکیده :
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آزادی عمل و مشارکت دانشآموزان در محتوای کتب درسی بود. پژوهش حاضر از نظر روش در حیطه پژوهشهای تحلیل محتوا قرار میگیرد. ماهیت مسئله ایجاب میکرد که برای گردآوری دادهها به بررسی و تحلیل کتب درسی بپردازیم که در این زمینه به کتب درسی ابتدایی مراجعه نمودیم. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی کتب درسی ابتدایی بود که با روش نمونهگیری هدفمند و با توجه به نظر متخصصان برنامه درسی کتب درسی فارسی و تعلیمات اجتماعی پایه اول تا ششم به عنوان نمونه انتخاب شدند. واحد تحلیل شامل درسها، فعالیتها، تمرینها، کاربرگها، پژوهشها و پرسش و پاسخهای کتب درسی مذکور بود. در واحد ثبت؛ پس از مطالعه هر تمرین، فعالیت، درس یا صفحه، مفاهیم مربوط به پژوهش اسخراج و جایگاه آن در پیوستار تحلیل محتوا مشخص میشد. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که در تمامی کتابهای فارسی و تعلیمات اجتماعی، اغلب محتوای ارائه شده کاملاً دیکته شده است و عملاً دانشآموزان اختیار و مشارکتی در آن ندارند. و محتوای کاملاً در اختیار دانشآموز دارای کمترین اهمیت و فراوانی است. بنابراین اگر نظام آموزشی ما به دنبال دانشآموزانی خلاق، سازنده و تلاشگر است باید بر اساس نظر سازندهگرایی در پی دادن اختیار و آزادی بیشتر به دانشآموزان در محتوای کتب درسی باشد زیرا محتوای درسی یکسان، عدم توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان و توجه به هوش عمومی و عدم توجه به هوش اختصاصی، نتیجه ای جز دانش آموزان سرافکنده و خسته نخواهد داشت.
هدف پژوهش حاضر بررسی میزان آزادی عمل و مشارکت دانشآموزان در محتوای کتب درسی بود. پژوهش حاضر از نظر روش در حیطه پژوهشهای تحلیل محتوا قرار میگیرد. ماهیت مسئله ایجاب میکرد که برای گردآوری دادهها به بررسی و تحلیل کتب درسی بپردازیم که در این زمینه به کتب درسی ابتدایی مراجعه نمودیم. جامعه پژوهش حاضر شامل تمامی کتب درسی ابتدایی بود که با روش نمونهگیری هدفمند و با توجه به نظر متخصصان برنامه درسی کتب درسی فارسی و تعلیمات اجتماعی پایه اول تا ششم به عنوان نمونه انتخاب شدند. واحد تحلیل شامل درسها، فعالیتها، تمرینها، کاربرگها، پژوهشها و پرسش و پاسخهای کتب درسی مذکور بود. در واحد ثبت؛ پس از مطالعه هر تمرین، فعالیت، درس یا صفحه، مفاهیم مربوط به پژوهش اسخراج و جایگاه آن در پیوستار تحلیل محتوا مشخص میشد. نتایج حاصل از تحلیل محتوا نشان داد که در تمامی کتابهای فارسی و تعلیمات اجتماعی، اغلب محتوای ارائه شده کاملاً دیکته شده است و عملاً دانشآموزان اختیار و مشارکتی در آن ندارند. و محتوای کاملاً در اختیار دانشآموز دارای کمترین اهمیت و فراوانی است. بنابراین اگر نظام آموزشی ما به دنبال دانشآموزانی خلاق، سازنده و تلاشگر است باید بر اساس نظر سازندهگرایی در پی دادن اختیار و آزادی بیشتر به دانشآموزان در محتوای کتب درسی باشد زیرا محتوای درسی یکسان، عدم توجه به تفاوتهای فردی دانشآموزان و توجه به هوش عمومی و عدم توجه به هوش اختصاصی، نتیجه ای جز دانش آموزان سرافکنده و خسته نخواهد داشت.
کلمات کلیدی :
آزادی عمل، مشارکت، محتوای کتب درسی
آزادی عمل، مشارکت، محتوای کتب درسی
-
337
-
11
-
1402/05/07
-
1402/08/20
-
1402/10/29