تحلیل مسأله عفّت کلام در آموزه‌های قرآن کریم

دوره 4، شماره 38، مرداد 1400، صفحات 57 - 41

نویسندگان : آمنه مقدّم و محمّدمهدی کریمی نیا * و مجتبی انصاری مقدم

چکیده :
عفّت کلام یعنی بودن حالتی در نفس که باعث مبرا شدن ابزار بیان افکار از چیرگی شهوات است نگاه حاکم نگاه اخلاق کاربردی و حکمت عملی است. هدف تبین عفّت کلام قرآن و راه های نیل به آن است. اجتماع برای دوری از تحریف ارزش ها نیاز دارد به اینکه این موارد را لحاظ کند. عفّت زمانی حاصل می‌شود که انسان از حیث کم و کیف مطیع فرمان های عقلانی باشد و یکی از آنها فرامین قرآن است. قرآن به عنوان کتاب انسان سازی آدابی دارد برای مودب کردن انسان. اگر قرآن به عفّت کلام و سخن امر می‌کند خود نیز باید پای‌بند به این باشد. مصادیق آفات سخن(کذب، سب و استهزا) ذکر شده‌اند؛ به اصلاح تعابیر(رای از احکام دین، افشای اسرار، اُف گفتن به پدر و مادر و... نکته سنجی) امر شده. اصلاح تعبیرها در قرآن به حدی است که تعابیری را برای تعابیر دیگر جایگزین قرار داده است تا فرهنگ و ارزش برتر جامعه شود. قرآن برنامه زندگی برای انسان می‌چیند انسان را به قول سدید، لین ، میسور امر می کند تا گام به گام به جامعه انسانی نزدیک تر شوند.

کلمات کلیدی :
عفّت، کلام، ادب الهی، آداب گفتگو.