نقش باورهای معرفت شناختی و شایستگی های هیجانی-اجتماعی در بهزیستی تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه دوم شهر ایلام

دوره 7، شماره 77، آبان 1403، صفحات 25 - 50

نویسندگان : پیمان محمد خانی و رضا حیدری فرد *

چکیده :
هدف از پژوهش حاضر تبیین نقش باورهای معرفت شناختی و شایستگی های هیجانی-اجتماعی در بهزیستی تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه دوم شهر ایلام در سال تحصیلی 403-1402 بوده است. پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر مدارس متوسطه دوم مشتمل بر 2371 نفر بود. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان (1970) برابر با 386 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای انتخاب شد. ابزار گرد آوری داده ها: پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر(1990)، شایستگی های هیجانی-اجتماعی زو و جسی(2012)، بهزیستی تحصیلی تومینین و سوینی(2012)، بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها با نظر استاد راهنما و متخصصان تأیید شد. پایایی ابزار به ترتیب 83/0، 86/0، 85/0 بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل دادها از آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی آزمون کلموگروف-اسمیرنف، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده و چند گانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که میزان همبستگی بین باورهای معرفت شناختی و شایستگی های هیجانی-اجتماعی با بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان به ترتیب برابر با 665/0 و 773/0 و میزان خطای آزمون کمتر از سطح معنی داری 05/0 بود. میزان سهم(پیش بینی) مؤلفه های ساده بودن دانش، قطعیت دانش، توانایی ذاتی در یادگیری، یادگیری سریع، خاص بودن دانش روی بهزیستی تحصیلی به ترتیب؛9/20، 4/36، 0/29، 7/18، 6/31 درصد بود که مؤلفه\" قطعیت دانش \" با مقدار 4/36 درصد دارای بیشترین سهم پیش بینی و مؤلفه\" یادگیری سریع \" با میزان 7/18 درصد دارای کمترین سهم پیش بینی روی بهزیستی تحصیلی بود. همچنین، میزان سهم(پیش بینی) مؤلفه های خودآگاهی، آگاهی اجتماعی، خودمدیریتی، مدیریت رابطه، تصمیم گیری مسئولانه روی بهزیستی تحصیلی به ترتیب؛ 8/32، 4/46، 7/46، 2/45، 2/39 درصد بود که مؤلفه\" خودمدیریتی \" با مقدار 7/46 درصد دارای بیشترین سهم پیش بینی و مؤلفه\" خودآگاهی \" با میزان 8/32 درصد دارای کمترین سهم پیش بینی روی بهزیستی تحصیلی دانش‌آموزان بوده است. همچنین، برآورد ضرایب استاندارد شده نشان داد که شایستگی های هیجانی-اجتماعی با برآورد استاندارد 603/0 نسبت به باورهای معرفت شناختی با مقدار استاندارد 244/0 تأثیر بیشتری روی بهزیستی تحصیلی داشت. بهزیستی تحصیلی دانش آموزان پسر متوسطه دوم شهر ایلام روی هم رفته براساس باورهای معرفت شناختی و شایستگی های هیجانی-اجتماعی به میزان 8/62 درصد قابل پیش بینی و تبیین بود.

کلمات کلیدی :
باورهای معرفت شناختی، شایستگی های هیجانی-اجتماعی، بهزیستی تحصیلی