بررسی جایگاه شاخص ها درمولفه های تربیت اخلاق براساس اندیشه های تربیتی ملاصدرا

دوره 6، شماره 65، آبان 1402، صفحات 125 - 139

نویسندگان : مهرنوش آسترکی *

چکیده :
در زمینه تربیت اخلاقی نظریه ای میتواند کامل و بی نقص باشد ک آگاه به خصایص و ویژگی های انسان باشد از نظر ملاصدرا تربیت اخلاقی بر پایه قرآن و اهل بیت میباشد هدف پژوهش حاضر نیز ارائه الگوی تربیت اخلاقی است .مولفه اندیشه ورزی در تربیت اخلاقی بسیار با اهمیت ذکر شده اندیشه های قرآن شناختی و تفسیری او همانند اندیشه های فلسفی اش ژرف و تاثیر گذار بوده است. در اين مقاله و با استفاده از روش تحليل و استنتاج، تلاش شده تا طرحي از پيامدهاي ديدگاه فلسفي ملاصدرا در حوزة تربيت، ارائه گردد. چنين طرحي ميتواند چارچوب و چشم اندازي از تربيت ديني و الهي را در فضاي غبار آلود و بحران‌زدة نظامهاي تربيتي سكولار، براي ما ترسيم نمايد. ارتزاق از سرچشمة وحي و روايات و تلفيق برهان با شهود در فلسفة صدرايي، جايگاهي ويژه به اين فلسفه بخشيده است. ابتكار ملاصدرا درطرح هويت تعلقي نفس، ضمن حل معماي ناگشودة ارتباط نفس با بدن، امكان تحول ذاتي نفس در مقابل تحول در اعراض نفس را اثبات، و ضرورت عقلي تربيت را تبيين مينمايد. در طرح انسان شناسي فلسفي ملاصدرا، نفس، هم براي حدوث و هم براي تحقق هويت خويش به بدن نياز دارد. بدن ميدان ظهور نفس، محل افعال آن، و تنها سرماية انسان براي خلق هويت خويش است. بدن، نقشي پيچيده و منحصر بفرد در فرآيند تربيت انسان، برعهده دارد. دستيـابي بـه تصـويـري روشن از چگونگي تبديل وجـودي مـادي)نـطـفـه(، بـه انسـاني مجـرد و ابـدي، رمـز گشـايي از نظـرية حـركـت جـوهري او و بيان حقيقت تربيت است. در نهايت، ملاصدرا با طرح نظرية جسمانيةالحدوث ـ روحانية‌البقا بودن نفس، نشان ميدهد كه دامنه و نهايت تربيت انسان از چشم اندازي بيكرانه، عميق و شگفت‌انگيز برخوردار است.

کلمات کلیدی :
تربیت، اخلاق، فضایل اخلاقی، ملاصدرا